زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

غفلت از آخرت (قرآن)





هر انسان حق طلب درباره آخرت حساسیت ویژه ای دارد، چنان که یقین به آخرت در آیه «... بالأخِرة هُم یوقِنون» از صفات انسان های پاک سرشت دانسته شده است، قرآن به اندیشه درباره آخرت و حوادث مربوط به آن دعوت کرده ولی از آن‌جا که آخرت برای انسان‌ها نامحسوس است، به علل گوناگونی مورد غفلت و تکذیب قرار می‌گیرددر این مقاله آیات مرتبط با غفلت از آخرت معرفی می‌شوند.


۱ - غفلت اکثریت انسان‌ها



غفلت اکثریّت مردم از آخرت:
«وعد اللّه لايخلف اللّه وعده ولكنّ أكثر النّاس لايعلمون‌• يعلمون ظهرا مّن الحيوة الدّنيا وهم عن الأخرة هم غفلون؛اين چيزي است كه خدا وعده كرده، و وعده الهي هرگز تخلف نمي‌پذيرد، ولي اكثر مردم نمي‌دانند.آنها تنها ظاهري از زندگي دنيا را مي‌دادند، و از آخرت (و پايان كار) بيخبرند.»

۲ - رابطه تعقل و غفلت از آخرت



به كار نگرفتن عقل و انديشه زمينه توجّه به دنيا و غفلت از آخرت:
«و ما الحيوة الدّنيا إلّالعب و لهو و للدار الأخرة خير للذين يتّقون أفلا تعقلون؛و زندگي دنيا چيزي جز بازي و سرگرمي نيست، و سراي آخرت براي آنها كه پرهيزگارند بهتر است آيا نمي‌انديشيد. »

۳ - رفع غفلت از آخرت



مقايسه دنياى گذرا با حقيقت زندگى آخرتى، عاملى براى رفع غفلت از آخرت:
«و ما هذه الحيوة الدّنيا إلّالهو و لعب و إنّ الدار الأخرة لهى الحيوان لو كانوا يعلمون؛اين زندگي دنيا جز لهو و لعب چيزي نيست، و زندگي واقعي سراي آخرت است، اگر آنها مي‌دانستند.»

۴ - عوامل غفلت از آخرت‌


عواملی که سبب غفلت از آخرت می‌شوند عبارتند از:

۴.۱ - حبّ دنيا


دنیادوستی و سرگرم شدن به آن، عامل غفلت از آخرت:
«بل تحبّون العاجلة• و تذرون الأخرة؛ چنين نيست كه شما مي‌پنداريد (و دلايل معاد را مخفي مي‌شمريد) بلكه شما دنياي زودگذر را دوست داريد (و هوسراني بيقيد و شرط را).و آخرت را رها مي‌كنيد.»و نیز:

۴.۲ - سطحى‌نگرى‌


سطحى‌نگرى در زندگی، سبب غفلت از آخرت:
«يعلمون ظهرا من الحيوة الدّنيا و هم عن الأخرة هم غفلون؛اين چيزي است كه خدا وعده كرده، و وعده الهي هرگز تخلف نمي‌پذيرد، ولي اكثر مردم نمي‌دانند.»

۴.۳ - فريبندگى دنيا


فریبندگی ظاهر دنيا، سبب غفلت از آخرت:
۱. «وما الحيوة الدّنيآ إلّالعب ولهو وللدَّار الأخرة خير للَّذين يتَّقون أفلاتعقلون؛و زندگي دنيا چيزي جز بازي و سرگرمي نيست، و سراي آخرت براي آنها كه پرهيزگارند بهتر است آيا نمي‌انديشيد. »
۲. «يعلمون ظهرا من الحيوة الدّنيا و هم عن الأخرة هم غفلون؛آنها تنها ظاهري از زندگي دنيا را مي‌دادند، و از آخرت (و پايان كار) بيخبرند.»

۴.۴ - استکبار


استکبار، سبب غفلت از آخرت:
«فَالَّذینَ لاَیؤمنونَ بِالأَخِرةِ قُلوبُهم مُنکرةٌ وهُم مُستَکبِرونَ؛معبود شما خداوند يگانه است، اما آنها كه به آخرت ايمان ندارند دلهايشان حق را انكار مي‌كند، و مستكبرند.»

۴.۵ - مرض قلب


مرض قلب، عامل غفلت از عالم آخرت:
«و مِنَ النَّاسِ مَن یقولُ ءَامنَّا بِاللّهِ وبِالیومِ الأَخِر و ماهُم بِمُؤمنینَ... فِی قُلوبِهِم مَرضٌ؛و برخی از مردم می‌گویند: ما به خدا و روز بازپسین ایمان آورده ایم، ولی مؤمن (راستین) نیستند... در دل هایشان مرضی است.»
مقصود از مرض ، شک و نفاق است.

۴.۶ - دل باختگی به ثروت و نعمت


دل باختگی به ثروت و فزونی نعمت، موجب غفلت از آخرت:
«و قَالَ المَلأُ مِن قَومِهِ الَّذینَ کفروا و کذَّبوا بِلقاءِ الأَخِرةِ و أَترفنهُم فِی الحَیوةِ الدُّنیا ما هذا إِلاَّ بَشرٌ مِثلُکم....؛ از قوم ثمود ، اشرافی که دل باخته ثروت خود بودند، آخرت را تکذیب و پیامبری حضرت صالح علیه‌السلام را انکار کردند »

۵ - پانویس


 
۱. بقره/سوره۲، آیه۴.    
۲. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۴.    
۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۴۵.    
۴. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۰.    
۵. روم/سوره۳۰، آیه۶.    
۶. روم/سوره۳۰، آیه۷.    
۷. انعام/سوره۶، آیه۳۲.    
۸. عنکبوت/سوره۲۹، آیه۶۴.    
۹. قیامه/سوره۷۵، آیه۲۰.    
۱۰. قیامه/سوره۷۵، آیه۲۱.    
۱۱. روم/سوره۳۰، آیه۷.    
۱۲. اعلی/سوره۸۷، آیه۱۶.    
۱۳. اعلی/سوره۸۷، آیه۱۷.    
۱۴. ابراهیم/سوره۱۴، آیه۳.    
۱۵. روم/سوره۳۰، آیه۶.    
۱۶. انعام/سوره۶، آیه۳۲.    
۱۷. روم/سوره۳۰، آیه۷.    
۱۸. نحل/سوره۱۶، آیه۲۲.    
۱۹. بقره/سوره۲، آیه۸.    
۲۰. بقره/سوره۲، آیه۱۰.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ۱، ص ۱۳۵.    
۲۲. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۳۳.    
۲۳. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۵، ص ۳۱.    
۲۴. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ۱۵، ص ۳۳.    


۶ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱، ص۱۶۷، برگرفته از مقاله «غفلت از آخرت».    
دانشنامه موضوعی قرآن کریم، برگرفته از مقاله «آخرت».    


رده‌های این صفحه : آخرت | غفلت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.